Κοέν, Στάνλεϊ

(Stanley Cohen, Μπρούκλιν 1922 –). Αμερικανός βιοχημικός και βιολόγος, ρωσικής καταγωγής. Σπούδασε ζωολογία και βιοχημεία σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ και στη διάρκεια των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών του διεξήγαγε έρευνες σχετικά με τον μεταβολισμό των πρόωρων νεογνών, εφαρμόζοντας παράλληλα τη μεθοδολογία των ραδιοϊσοτόπων στη βιολογική έρευνα. Το 1953 συνεργάστηκε, στο τμήμα ζωολογίας του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, με τη Ρίτα Λέβι-Μονταλτσίνι με αντικείμενο την απομόνωση παράγοντα ανάπτυξης των νευρώνων. Το 1986 μοιράστηκε μαζί με τη συνεργάτιδά του το βραβείο Νόμπελ ιατρικής και φυσιολογίας για τις ανακαλύψεις τους, που σχετίζονταν με τους παράγοντες ανάπτυξης (growth factors). Πρόκειται για ανακαλύψεις θεμελιώδους σημασίας, οι οποίες συνετέλεσαν στην κατανόηση των μηχανισμών που ελέγχουν την ανάπτυξη κυττάρων και οργάνων, ενώ βοηθούν και στη δημιουργία μιας σαφέστερης αντίληψης για τις αναπτυξιακές διεργασίες των εκφυλιστικών διαταραχών στη γεροντική άνοια, της αργής επούλωσης πληγών, της μυϊκής δυστροφίας και των νεοπλασμάτων. Ο Κ. συγκεκριμένα βραβεύτηκε για την ανακάλυψη του EGF (epidermal growth factor – παράγοντας ανάπτυξης της επιδερμίδας). Αρχικά, παρατήρησε μια αύξηση της ανάπτυξης, όταν χορηγούσε εκχύλισμα σιελογόνου αδένα σε νεογέννητα ποντίκια, δηλαδή άνοιγμα βλεφάρων και ανατολή δοντιών. Έτσι, οδηγήθηκε στην απομόνωση και στον προσδιορισμό της χημικής ταυτοποίησης του EGF, τον οποίο ονόμασε έτσι, γιατί συμπέρανε ότι διεγείρει την ανάπτυξη των επιθηλιακών κυττάρων του δέρματος και του κερατοειδούς χιτώνα του οφθαλμού. Αργότερα απέδειξε ότι ο EGF διεγείρει την ανάπτυξη μεγάλης ποικιλίας κυττάρων, όπως ινοβλαστών, ηπατοκυττάρων, αγγειακών και ενδοκρινικών κυττάρων.